Zorg voor een betere rekrutering van brandweervrijwilligers en verbeter hun statuut

Er zijn in ons land 17.300 brandweerlieden, van wie 10.900 vrijwilligers. De leden van de vrijwillige brandweer vervullen dezelfde taken als de beroepsbrandweerlieden, met dit verschil dat de vrijwilligers niet voltijds bij het brandweerkorps in dienst zijn. Vandaag kunnen we er echter niet omheen dat ons land met een tekort aan brandweervrijwilligers kampt en dat almaar minder burgers zich tot het beroep geroepen voelen.

“Brandweervrijwilliger zijn is zoals het woord zegt een beroep op vrijwillige basis uitoefenen, maar het vereist niettemin een verregaande persoonlijke betrokkenheid, die bovenal ingegeven is door passie, solidariteit en zelfopoffering ten bate van de samenleving”, zegt federaal volksvertegenwoordiger Bert Moyaers (Vooruit).

Uit een schriftelijke vraag aan minister Verlinden blijkt dat het aantal vrijwilligers in Vlaanderen daalde sinds 2015 met maar liefst 556 leden.

•  West-Vlaanderen: -213
• Vlaams Brabant: +72
• Limburg: -93*
• Antwerpen: -110
• Oost-Vlaanderen: -212

Daar zijn meerdere redenen voor:

• de moeilijkheid om een balans te vinden tussen het privé en het beroepsleven;
• het tekort aan beschikbare opleidingsplaatsen;
• de logge en soms weinig samenhangende procedures;
• het gebrek aan informatie enzovoort.

De brandweervrijwilligers vervullen echter een cruciale rol in onze hulpverleningszones, alsook om te waarborgen dat er op het hele grondgebied altijd voldoende brandweerlieden beschikbaar zijn voor interventies bij ongelukken of rampen.

Na overleg met verschillende hulpverleningszones dienden Vooruit en PS samen een resolutie in voor een betere rekrutering van brandweervrijwilligers en een verbetering van hun statuut met volgende voorstellen:

• In het raam van het noodzakelijke overleg met alle betrokken spelers het administratief statuut bij te sturen om de rekrutering van brandweervrijwilligers te bevorderen, en wel door de inzetbaarheidstermijnen te verkorten en er zoveel mogelijk voor te zorgen dat de woonplaats van de kandidaat in de buurt ligt van de plek van opleiding en de toekomstige standplaats;
  
  
• Meer rekening te houden met de behoeften van de hulpverleningszones en hen daartoe in het raam van de lopende hervorming nader te doen betrekken bij:

1. 1. de rekruteringsprocedure;
   2. de opleiding van de brandweervrijwilligers;
   3. de proeven met het oog op het behalen van een brevet.

• Na te gaan via welke ingrepen de rekruteringsproeven beter kunnen worden georganiseerd, en daarbij meer rekening te houden met de motivatie van de kandidaat, diens lokale verankering en diens kennis van de toekomstige functie;

• Naar het voorbeeld van wat bij de civiele bescherming wordt gedaan, de mogelijkheid te onderzoeken of brandweervrijwilligers zich niet ook specifiek zouden mogen toeleggen op een welbepaalde functie, waardoor kandidaten de brandweeropleiding niet noodzakelijk in haar geheel hoeven te volgen;

• Naar het voorbeeld van wat bij de beroepsbrandweer gebeurt, te achterhalen waarom een stage wordt verlengd of waarom een kandidaat uit eigen beweging opstapt (stopzetting van de opleiding);

• Naar het voorbeeld van de initiatieven bij de FOD Binnenlandse Zaken en bij Defensie om voor de leerlingen van het vijfde en het zesde middelbaar te voorzien in een nieuw vak dat op veiligheidsberoepen toegespitst is, samen met de Gemeenschappen na te gaan of een vak dat met het brandweerberoep verband houdt, in het leven kan worden geroepen;
  
  
• Over het beroep van brandweervrijwilliger een nationale informatiecampagne te voeren met, onder meer, een specifiek op de werkgevers gerichte benadering.

*De via minister Verlinden verkregen cijfers voor Limburg slaan vooral op de hulverleningszone ZW-Limburg. Na contact met de brandweercommandant dienen deze cijfers genuanceerd te worden en vragen die om extra uitleg/verduidelijking aan de minister. Desalniettemin is de brandweercommandant het er mee eens dat deze resolutie een goed signaal is.